Iha loron 28 fulan Julhu 2025, Prezidente Autoridade Munisípiu Covalima Interinu, Sr. Filomeno Cardoso, Lic. Eco., M.M., partisipa iha sorumutu ne’ebé hala’o ho téma:
“Troka Matenek konta mós ho ami Feto nia Papel, iha Atividade Apoiu Ekonomia Feto.”
Sorumutu ne’e parte husi ativadade Programa POWER, ne’ebé implementa ho apoíu husi Organizasaun Não-Governamental (ONG) World Vision Timor-Leste (WVTL). WVTL nudar parseiru dezenvolvimentu iha Timor-Leste hahu hosi tinan 2002, nia vizaun mak:
“Labarik Saudável no Foin Sa’e Empoderadu ba Komunidade Forte.”
Hodi atinji vizaun ida ne’e, WVTL fó prioridade ba setor estratéjiku hanesan Saúde, Edukasaun no Agrikultura, no programa POWER mós fó énfase ba empoderamentu feto liu husi asesu ba ekonomia no direitu.
________________________________________
Menzajen Prezidente Autoridade Munisípiu Covalima Interinu
Prezidente Autoridade Interinu Munisípiu Covalima, Sr. Filomeno Cardoso, iha nia intervensaun hato’o kontente no apreseadu ba organizasaun World Vision Timor-Leste, nudar parseiru dezenvolvimentu ne’ebé kontribui continuamente ba komunidade Covalima, liu-liu iha área agrikultura, edukasaun, saúde no agora mós ekonomi fóins ho Programa POWER.
Prezidente sublinha katak feto iha papel importante iha dezenvolvimentu sosio-ekonómiku, no partisipasaun feto iha ekonomia la’ós de’it fó impaktu ba renda familiar, maibé mós fó kontribuisaun relevante ba lideransa, igualdade jéneru no sustenta komunidade nian.
Husi loron ida ne’e, Prezidente Autoridade Munisípiu enkoraja feto benefisiáriu sira ne’ebé mai husi Postu Administrativo Fohorem, Tilomar no Zumalai, atu kontinua participa ho motivasaun iha formasaun sira no uza oportunidade hodi aprende oinsá jere no aplica apoíu ne’ebé simu husi programa. Feto tenke sai parte importante iha dezenvolvimentu iha nivel Suku, Postu no Munisípiu nian.
Ita nia lideransa lokal sei kontinua suporta iniciativa hanesan Programa POWER, ne’ebé fó espasu ba feto atu sai liider, emprendedora no kontribuidora atu hadia moris komunidade, halo rai ita moris ne’ebé igualitáriu no susténtavel ba gerasaun foun.
Objetivu
Objetivu prinsipal husi sorumutu ho téma “Troka Matenek konta mós ho ami Feto nia Papel, iha Atividade Apoiu Ekonomia Feto” mak:
1. Fó espasu ba feto atu partilha esperiénsia, matenek no desafiu sira iha prosesu empoderamentu ekonomiku.
2. Aumenta koñesimentu komunidade kona-ba papel importante feto iha ekonomia no lideransa lokal.
3. Motiva feto benefisiáriu atu kontinua jere ho efisiénsia apoíu ekonomiku ne’ebé hetan husi Programa POWER.
4. Reforça koordenasaun entre Autoridade Munisípiu Covalima no ONG World Vision Timor-Leste iha implementasaun programa ba nivel lokal.
________________________________________
Rezultadu Esperadu
1. Feto benefisiáriu sira sente motivadu no valoriza-an ba papel sira iha familia no komunidade.
2. Aumenta kapasidade feto sira iha jestaun finanseiru no lideransa komunidade.
3. Komunitáriu no lideransa lokal kompriende klaru kona-ba importancia feto iha dezenvolvimentu sosio-ekonómiku.
4. Reafirma relasaun parseira ne’ebé forte entre Autoridade Munisípiu Covalima ho World Vision Timor-Leste, no kompromezu komúm atu sustenta programa ne’e ba oin.
Meida Oficial SECAM-ASSOC, copyright.vocal_point.Portal-Munisipiu.Covalima 2025
Anexu Imane’s
Iha loron 17 fulan Jullu tinan 2025, Secretário Municipal dos Assuntos Sociais e as Organizações halo abertura ba enkontru kona-ba Programa Kuidadu Saúde Primária, ne’ebé realiza iha Munisípiu Covalima. Enkontru ida ne’e hetan partisipasaun husi Xefe SSK, Reprezentante EPS, no Inspetor Eskola husi Postu Administrativu hitu (7) iha Munisípiu Covalima.
Objetivu prinsipal husi enkontru ne’e hanesan:
Hadia kompreensaun komunidade kona-ba importancia edukasaun no saúde, liu-liu programa saúde primária;
Mobiliza estudante sira hodi aproxima-an ba fasilidade saúde iha comunidade;
Implementa kontinuamente programa SN5S inklui kuidadu saúde primária no hadia asesu ba servisu saúde ba labarik sira iha Eskola;
Halo advokasia atu fortifika ligasaun entre komunidade no sistema saúde hodi sustenta implementasaun servisu saúde ne’ebé apropriadu no sustentável.
Haktuir objetivu sira ne’e, Secretário Municipal dos Assuntos Sociais e as Organizações (Sr. Filomeno Cardoso, Lic.Eco., M.M) fó agradecimento ba Ministério Saúde, liu husi parseiru no ekipa Servisu Saúde Munisípiu Covalima, tan ba kontinuidade programa ida ne’e iha komunidade, liu-liu ba labarik no juventude sira ne’ebé eskola iha nível Pré-eskolár no Ensinu Báziku iha Munisípiu Covalima.
Ko’alia kona-ba saúde nu’udar parte importante iha ita moris lor-loron, programa saúde primária fo asesu ba imunizasaun, nutrisaun, prevensaun moras, no kuidadu ba labarik sira. Programa SN5S bele fó kontribuisaun ba moris saudável ba labarik sira iha eskola, no bele aumenta konsientizasaun komunidade kona-ba saúde públika.
Mensajen Secretário Municipal dos Assuntos Sociais e as Organizações
Hau, nu’udar Sekretáriu Asuntu Sosiál no representante Organizasaun Komunitáriu, hakarak hato’o mensajen agradesimentu no motivasaun ba ita hotu, liu-liu ba partisipante sira iha enkontru importante ida ne’e kona-ba Programa Kuidadu Saúde Primária iha Munisípiu Covalima.
Saúde primária nu’udar base fundamentál ba dezenvolvimentu komunidade. Programa ne’e sei ajuda ita atu kompriende liu tan importância edukasaun no asesu ba servisu saúde, mobiliza estudante sira ba fasilidade saúde, promove nutrisaun no imunizasaun ba labarik sira, no reforsa relasaun entre komunidade no sistema saúde hodi fó garantia servisu saúde ne’ebé apropriadu no sustentável.
Ami agradese barak ba Ministério Saúde, no ekipa Servisu Saúde Munisípiu Covalima, tan ba apoio no kolaborasaun atu programa ida ne’e bele kontinua iha komunidade, liu-liu ba labarik no juventude sira ne’ebé hela iha Eskola nível Pré-eskolár no Ensinu Báziku.
Hau fiar katak, ho partisipasaun ativa husi ita hotu, programa ne’e sei iha impaktu boot ba komunidade. Halo liman hamutuk, atu bele garante moris saudável, edukadu no pleno ba gerasaun foun iha Covalima.
Obrigadu barak. Viva Saúde Primária! Viva komunidade Covalima!
Media: Secam-Asoc
Editing by : copyright.Vocal-Point Municipal Covalima
Image’s
________________________________________
Introdusaun
Iha kontestu dezenvolvimentu sosietal no fortalesimentu konsiensia sidadania, Autoridade Munisipiál Covalima, liuhosi Secretário Municipal dos Assuntos Sociais e as Organizações fo Autorizasaun ba iha Diresaun Proteção Civil e Gestão de Dezastres Naturais, atu partisipa iha Semináriu Munisípal edukativu ne’ebé fó enfáze ba Juventude, Líder Arte Marsiais no Líder Arte Ritual. Atividade ida ne’e hala’o iha Postu Administrativu Zumalai ho koordenasaun Komisaun Nasional Timor-Leste (CNTL).
Semináriu ne’e iha objetivu principal atu sustenta edukasaun sidadania, loke persepsaun kona-ba direitu no dever sira nian iha relasaun ho hela hamutuk, lei, no dezafiu komunidade nian iha realidá lokal.
________________________________________
Orador sira
Evento ne’e fó espasu ida atu loke hanoin, partilha esperiénsia no motivasaun liuhosi orador nain rua:
• Sr. Silvestre Ferreira, Diretur UNPAZ – Filial Covalima
• Sra. Dady Magno, Prezidente Komisaun Nasional Juventude Timor-Leste (CNJTL)
________________________________________
Mensajen Prinsipal
Mensajen prinsipál husi semináriu mak:
• Edukasaun sidadania la’ós deit responsábilidade eskola, maibé responsabilidade komunál ne’ebé fó preparasaun ba sidadáns atu kompriende no respeita direitu no obrigasaun sira.
• Juventude, hanesan lideransa ohin no futuru, tenke hetan orientasaun diak kona-ba lian lei, toleránsia, no ko-eksisténsia pacífika iha komunidade.
• Arte Marsiais no Arte Ritual bele transforma hosi simples atividad tradisional ba plataforma positivu atu edukadu, motivadu no orienta juventude iha direksaun ba dezenvolvimentu kolektivu.
• Atividade ne’e fó oportunidade tan ba lideransa lokal no juventude atu halo reflexaun kona-ba papel individuál sira nian iha promosaun paz, solidariedade no seguransa komunidade.
Copyright//Portal Municipal_Munisipiu Covalima//
Promove Konsiensia, Reposta no Koordenasaun Efetivu ba Komunidade
Iha loron 10 fulan Jullu tinan 2025, Sekretáriu Munisípál Assuntu Sosiáis hamutuk ho Organizasaun sira, lidera husi Sr. Filomeno Cardoso, Lic.Eco., M.M., asiste no fó intervensaun importante kona-ba Risku Dezastre Naturais no forma atu halo atendementu eficaz ba komunidade sira ne’ebé hetan dezenvolvimentu dezenvolvimentu desastre naturais.
Iha mesma okaziaun, hala’o mós Simulasaun Jestaun Risku Dezastre, ne’ebé envolve ekipa técnica, autoridade relevante no komunidade lokal atu treina no hasae prontidaun ba situasaun emerjénsia. Simulasaun ida ne’e foka ba aspéktu kapasita, koordenasaun no edukasaun komunidade.
Objetivu Simulasaun ne’e mak:
✓ Aumenta kapasidade Jestaun Risku Desastre hodi bele hatene no responde ho efikáz ba situasaun emerjénsia.
✓ Teste planu resposta no sistema alerta, hodi avalia nia efikásia no halo melhoria se presiza.
✓ Eduka komunidade lokal, inklui estudante no ema ho defisiénsia, kona-ba maneira seguru atu halo evakuasaun.
✓ Identifika fraqueza iha sistema komunikasaun, infraestrutura no lideransa lokal.
✓ Promove koordenasaun efetiva entre governu, ONG sira, voluntáriu no autoridade seguransa iha resposta ba dezastre.
Atividade simulasaun ne’e evidencia comprometimentu Autoridade Munisípál Covalima atu prevene, responde no minimiza impaktu hosi dezastre naturais, no loke mós lian partisipativu ba komunidade atu fo kontribuisaun efetiva ba seguransa koletivu.
# Mídia Secam-Asoc
# Copyright//Vocal_Portal Municipal-Munisipiu Covalima
Covalima, 8 Fulan Jullu 2025 — Secretário Municipal dos Assuntos
Sociais e as Organizações (Sr. Filomeno Cardoso, Lic.Eco., M.M) hamutuk ho Organizasaun Komunitária hala’o abertura formasaun ba Konseitu Báziku Komisaun Jestaun Risku Desastre Munisípál (KJRDM) iha Munisípiu Covalima, ne’ebé sei kontínua durante loron tolu (3). Formasaun importante ida ne’e orienta ba fortalecimentu kapasidade lokal iha preparasaun, resposta no jestaun dezenvolvimentu dezastre naturais.
Formasaun no Participasaun
Formasaun ne’e involve Orador sira husi Autoridade Proteksaun Sivil Nasionál (APC), no fó oportunidade ba membru KJRDM, Komisaun Jestaun Risku Desastre Suku (KJRDS) husi Postu Administrativu no suku sira, hamutuk ho parseiru dezenvolvimentu, atu aprende kona-ba metodologia no abordagem sientífika ba risku dezastre.
Sekretáriu Assuntu Sosiál fó apelasaun ba partisipante sira atu aproveita oportunidade formasaun ida ne’e hodi aprende no reforsa prontidaun, tanba materiál sira ne’e importante atu bele uza nu’udar guia prátika iha terenú, no fó resposta diak ba komunidade sira ne’ebé frekuentemente hetan impaktu hosi dezastre naturais.
Simulasaun no Intervensaun
Tuir Planu formasaun, sei hala’o mós simulasaun kona-ba atendimento emergénsia, hanesan:
Evakuasaun ba fatin seguru
Atendimentu ba ema ho moras no defisiénsia
Prátika hosi ekipa primeiro sokoru
Simulasaun ida ne’e sei fó visibilidade klaru kona-ba desafiu no solusaun realista atu rezolve problema dezastre iha Suku no Postu balun, ne’ebé diferénsia husi kondisaun lokal iha Munisípiu Covalima.
Agradecimento ba Parseiru
Iha final formasaun, estrutura KJRDM hatudu agradecimento boot ba Parseiru Dezenvolvimentu CARE Internasional iha Timor-Leste, ne’ebé kontinua fó suporta tekniku no operasionál ba programa no iniciativa sira iha Covalima. Koperasaun ida ne’e hatudu di’ak spiritu hamutuk atu hadia sistema proteksaun no seguransa komunidade.
# Media Ofisial SECAM. ASSOC
# copyright//Vocal.point Portal Municipal-Munisipiu Covalima
# Anexa Image’s..>>>
Iha loron 01 fulan-Jullu tinan 2025, Prezidente Autoridade Munisípiu Covalima, Sr. Miguel Armada Cardoso, hamutuk ho Secretário Municipal dos Assuntos Sociais e as Organizações, Sr. Filomeno Cardoso, Administrador do Posto Administrativo de Tilomar, Sr. Venancio Sarmento, Diretor do Serviço Municipal de Proteção Civil e Gestão de Desastres Naturais, Sr. João Martins, no Diretor do Serviço Municipal de Património e Logística, Sr. Aquinelio A. B. do Rego, ho Xefe Departementu sira, halo vizita no entrega apoios humanitárius ba Uma Mahon Salele, ne’ebé gestiona hosi Kongregasaun Madre SOM St. Rosa.
Apoiu sira ne’e inklui Aihan (fos, supermi, biskuit no sardina) no Laos Aihan (manta, toália, pasta denti, sabaun no rinso), ho intentu atu sustenta Uma Mahon nian iha prosesu kuidadu labarik sira, aumenta kondisaun higiene no hadia moris lor-loron labarik sira iha instituisaun ne’e. Atividade ne’e reprezenta solidariedade no atensaun Autoridade Munisípiu ba labarik sira nian direitu sira.
________________________________________
Copyright.by Pontu Vocal Portal Munisipiu Covalima
Image’s Anexa
© 2025 Covalima Municipal Authority